Van wonen in de zorg naar zorg in de woning
Zelfstandigheid, elkaar ontmoeten en omzien en zorgen voor elkaar. In levensloopbestendige woningen kun je oud worden. Toch zijn die er op dit moment nog veel te weinig. Zeker als je kijkt naar de sterke groei van het aantal ouderen in ons land. Syntrus Achmea en Zilveren Kruis roepen gemeenten op wonen en zorg beter te combineren.
De Nieuwe Sint Jacob
De Nieuwe Sint Jacob in Amsterdam is een mooi voorbeeld van hoe het ook kan. Een nieuw woonzorgcomplex direct tegenover Artis met 305 levensloopbestendige woningen en twintig stadswoningen dat op 14 april officieel werd geopend.
‘In die woningen kunnen senioren van uiteenlopende leeftijd met allerlei verschillende hulpvragen terecht’, vertelt Daan Tettero, Fondsmanager Healthcare bij Syntrus Achmea Real Estate & Finance. ‘Variërend van lichte huishoudelijke zorg tot beginnende dementie. De woningen zijn zo aangepast dat er speciale bedden naar binnen kunnen, dat er tilliften gebruikt kunnen worden en dat kan worden opgeschaald met domotica. Dankzij ons nieuwe concept ‘Eef’ kunnen mensen veel langer in hun eigen huis blijven wonen. Zoals een ouder echtpaar waarvan de ene partner dementie heeft en sinds kort ergens anders woonde. In deze nieuwe woonvorm kunnen zij weer bij elkaar wonen. Dat is toch geweldig? Naast de 325 woningen hebben wij in hetzelfde complex nog 36 intramurale eenheden, waar Amstelring zorg verleent aan mensen met zware dementie.’
‘In die woningen kunnen senioren van uiteenlopende leeftijd met allerlei verschillende hulpvragen terecht’, vertelt Daan Tettero, Fondsmanager Healthcare bij Syntrus Achmea Real Estate & Finance. ‘Variërend van lichte huishoudelijke zorg tot beginnende dementie. De woningen zijn zo aangepast dat er speciale bedden naar binnen kunnen, dat er tilliften gebruikt kunnen worden en dat kan worden opgeschaald met domotica. Dankzij ons nieuwe concept ‘Eef’ kunnen mensen veel langer in hun eigen huis blijven wonen. Zoals een ouder echtpaar waarvan de ene partner dementie heeft en sinds kort ergens anders woonde. In deze nieuwe woonvorm kunnen zij weer bij elkaar wonen. Dat is toch geweldig? Naast de 325 woningen hebben wij in hetzelfde complex nog 36 intramurale eenheden, waar Amstelring zorg verleent aan mensen met zware dementie.’
Jongeren helpen
‘Wij weten precies wie waar vergrijst’, zegt Jeroen Kemperman, senior manager Strategy en Business Development bij Zilveren Kruis.‘ We hebben de cijfers. En op het moment dat wij prettig thuis wonen in een aangepaste woning kunnen realiseren, ontmoetingen stimuleren, eenzaamheid tegengaan, mensen in beweging houden en toegang tot formele en informele zorg geven, dan kunnen we zorgen dat ze langer en gelukkiger zelfstandig kunnen wonen. ’ Een alternatief dus voor grote eengezinswoningen en gestapelde portiekwoningen waar senioren uiteindelijk niet meer zelfstandig kunnen blijven wonen. ‘Dát is onze gedeelde filosofie’, vult Tettero aan. ‘Wij bieden levensloopbestendige woningen waar mensen met elkaar oud kunnen worden. Woningen met een gemeenschappelijke ruimte waar ze elkaar kunnen ontmoeten. Zo blijven ze actiever, kunnen ze elkaar een beetje in de gaten houden en elkaar helpen waar nodig. Dan zie je ook dat de zorgvraag afneemt. Een stuk formele zorg wordt dan vervangen door informele zorg. Op het moment dat wij zoiets bouwen voor senioren, verleiden wij hen hun grote eengezinswoning te verlaten en te verhuizen naar een mooi op maat gemaakt appartement. Zo komt een verhuisbeweging tot stand die ertoe leidt dat die eengezinswoningen vrij komen voor jonge gezinnen en hun woningen weer vrij komen voor starters. Wie jongeren wil helpen, moet bouwen voor ouderen.’
Enorme maatschappelijke impact
Vermogensbeheerder Syntrus Achmea en zorgverzekeraar Zilveren Kruis zijn beiden onderdeel van Achmea, een financieel concern met diepe coöperatieve wortels. ‘We versterken elkaar en zoeken vervolgens nadrukkelijk de samenwerking met andere partijen, publiek en privaat, om oplossingen te vinden voor deze maatschappelijke opgave’, zegt Tettero. ‘Met elkaar kunnen we een enorme maatschappelijke impact realiseren. Als het gaat om senioren, kun je wonen en zorg in onze ogen niet los van elkaar zien. Ze vragen om een integrale benadering. ’ Gemeenten spelen hier volgens Kemperman een grote rol in. ‘Als gemeente wil je zo goed mogelijk weten welke woonopgave je hebt. Als je naar de leeftijden van de inwoners kijkt en de sterke toename van groepen als alleenstaande ouderen, weet je ook welk percentage van de woningen levensloopbestendig zou moeten zijn en wat de potentie is voor andere meer gemeenschappelijke woonvormen.’
Betaalbaar houden
Toch voldoet bijna geen enkele gemeente daaraan. ‘De groep alleenstaande senioren groeit relatief het snelst’, legt Kemperman uit. ‘Er zijn er nu al 1,2 miljoen en in 2040 zullen dat er 1,8 miljoen zijn. Het betaalbaar houden van de zorg vraagt om levensloopbestendige woningen. Landelijk gezien zou 50 procent van alle woningen levensloopbestendig moeten zijn. Maar dat is het bij lange na niet. De onderlinge verschillen tussen gemeenten zijn groot. In Amsterdam zou 28 procent levensloopbestendig moeten zijn en in Rotterdam 68 procent. Maar zoveel aangepaste woningen komen er niet als je blijft bouwen voor de woonbehoefte van gisteren. Wij spreken gemeenten daar op aan. Ook bij het ontwikkelen van grote nieuwe projecten. We gaan met z’n allen heel oud worden. Dat is geweldig. Maar wat betekent dat voor de druk op ons sociaal domein? Hou daar nú al rekening mee bij het maken van bestemmingsplannen. Natuurlijk zijn studentenwoningen en eengezinswoningen op papier het makkelijkst te realiseren en weg te zetten. Maar bedenk wel: jongeren kunnen wél wonen in levensloopbestendig woningen, maar senioren in een startersflatje is een veel slechter idee.’
Heb jij al nagedacht waar je gelukkig oud wilt worden?
Je bent gelukkig in je huis, je haalt misschien veel energie uit de tuin en je bent gehecht aan je vertrouwde omgeving. Allemaal logische redenen om te denken ’die volgende stap in wonen duurt voor mij nog lang’. Grote kans dat dat ook zo is.
Toch is het slim om nu alvast na te denken over waar je gelukkig oud wilt worden. En daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen. Want een fijne woning, die ook straks bij je past, ligt niet voor het oprapen.
Waar zie jij jezelf over 5 jaar of misschien wel 20 jaar graag wonen? Wordt de hobby tuinieren misschien vervangen door reizen? Wil je dichtbij winkels wonen of juist het station. Wie zijn je buren? Het zijn gewoon een paar vragen om je op weg te helpen in het nadenken over later.
Stel jezelf daarom eens de volgende vragen, en test hoe een volgende woning jouw leven (later) nog fijner maakt.
Toch is het slim om nu alvast na te denken over waar je gelukkig oud wilt worden. En daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen. Want een fijne woning, die ook straks bij je past, ligt niet voor het oprapen.
Waar zie jij jezelf over 5 jaar of misschien wel 20 jaar graag wonen? Wordt de hobby tuinieren misschien vervangen door reizen? Wil je dichtbij winkels wonen of juist het station. Wie zijn je buren? Het zijn gewoon een paar vragen om je op weg te helpen in het nadenken over later.
Stel jezelf daarom eens de volgende vragen, en test hoe een volgende woning jouw leven (later) nog fijner maakt.
Ga ook het gesprek aan
Draai het kaartje en klik om je favoriete openingszin te kopiëren.
Met je vrienden
Je staat op een verjaardag lekker te kletsen. Gooi deze vraag maar eens in de groep:
Met je buren
Je ziet de buurman de boodschappen naar boven tillen en denkt: ‘’Lukt dit over 10 jaar nog steeds?’’, je stelt hem de vraag:
Met pensioen
En dan ineens is het zover: je gaat met pensioen. Op je bridge-clubje vraag je:
Met je ouders
Je ouders worden ouder, ze wonen nog in het huis waar jij bent opgegroeid. Ze wonen fijn, maar toch... Je stelt de vraag:
Als je kinderen het huis uitgaan
Oh jee, je kroost is gevlogen. Een heel huis voor je alleen. Fijn, maar misschien ook ongezellig. Je vraagt je af:
Met je opa en/of oma
Op de thee bij opa of oma. Altijd gezellig, maar misschien ben je ook wel een beetje bezorgd: